Hiç fark etmemiş olabilirsiniz ama tıpkı günlük kıyafetlerimizde olduğu gibi tıbbi medikal üniformalar alanında da moda trendleri var. Hastanelerde ve sağlık tesislerinde giyilen tıbbi medikal üniformaların belirli kurallara uyması beklenirken ve tüm sağlık çalışanlarının benzer üniformalar giymesi yaygınken ve bunlar genellikle sade iken bu şaşırtıcı görünebilir. Ancak, özel muayenehanelerde (diş hekimleri, fizyoterapistler, veterinerler, pratisyen hekimler vb. gibi) medikal üniforma kıyafet trendleri gerçekten de mevcuttur ve giderek artmaktadır!
İster pratik sorular, ister sosyal normlardaki değişiklikler, isterse de rahatlık ve estetik kaygılar olsun, tıbbi kıyafetler
on yıllar boyunca gerçekten evrim geçirmiş, giderek daha rahat hale gelmeye çalışmış ve bunları giyenlerin çeşitli ihtiyaçlarına ve farklı tercihlerine uyum sağlamıştır. Öyleyse, geçen yüzyıldan günümüze tıbbi medikal üniformalarının
çeşitli stillerine bir göz atalım.
Birinci Dünya Savaşı Sırasındaki Hemşirelik Tarzıyla Başlayalım
Şaşırtıcı ve hatta saçma görünebilir, ancak geçen yüzyılın başında kadınlar çalışmaya yeni başlıyordu.
Bu dönemde toplum son derece dindardı ve alçakgönüllülüğe büyük değer verilirdi. Toplumsal normlara uymak için o dönemin doktorları, hemşireleri ve diğer kadın sağlık çalışanları tarafından giyilen kıyafetler, dönemin ‘klasik’ kadın kıyafetlerine dayanıyordu. Yere kadar uzanan etekler ve elbiseler, uzun kollu kıyafetler…Peki o zaman hemşireler diğer
kadınlardan nasıl ayırt ediliyordu? Bir önlük, hilal işlemeli bir rozet ve beyaz bir baş örtüsü. Bu görsel ipuçları onları diğerlerinin gözünde tanınabilir ve otoriter kılan şeydi.
Peki ya İkinci Dünya Savaşı Sırasında Hemşireler? 1950’lerde Ne Giyiyorlardı?
Savaş sonrası dönemde, genel bir eğilim olarak, çok az kadın pantolon giyiyordu. Bu nedenle hemşireler, artık biraz daha kısa olsa da, mütevazı kalmak için neredeyse her zaman opak taytların eşlik ettiği eteklerin üzerine çok tek tip beyaz önlükler giyiyorlardı.
Yaklaşık yirmi yıl sonra tıbbi tarz ortaya çıkmaya başladı. Ancak yine de biraz çekingen kaldı…
1970’lerde Tarz Nasıldı?
1970’lere doğru daha az katı bir stil ortaya çıktı. Daha fazla özgürlük ve canlı renklerle, tıbbi önlükler iş kıyafeti olarak kalsa da gerçek giysiler olarak görülmeye başlandı. Bu döneme ait fotoğraflar çoğunlukla siyah beyaz olduğundan, renklerin hemşire üniformalarına tam olarak ne zaman girdiğini tespit etmek zordur. Ancak yine de “kıyafet özgürlüğünün” bu dönemde başladığı tahmin edilebilir. Kepler varlığını sürdürse de daha az sıklıkta giyiliyordu. Aynı durum çoraplar için de geçerliydi, çünkü kadınlar yavaş yavaş çoraplardan uzaklaşmaya başlamıştı.
1980’lerde Tıbbi Üniformalarda Önemli Bir Fark Var Mıydı?
1980’lerde kıyafet kuralları devam etti. Elbisenin kendisi daha uygun hale geldi ve özellikle Birleşik Krallık başta olmak üzere Avrupa genelinde renkler daha belirgin hale geldi. Ayakkabılar aşağı yukarı aynı kaldı ve kepler hemşirelerin kıyafetlerinde sembolik olmaya devam etti ancak artık zorunlu değildi ve zamanla kaybolmaya bu dönemde başladı.
1990’lardaki Köklü Değişim
1990’lara kadar radikal değişiklikler görülmeye başlanmadı: uzun etekler değiştirildi ve bu dönemde hemşireler pantolon giymeye başladı. Pantolonlar, uzun ve zorlu iş günlerini karşılamak için daha rahat ve pratikti ve artık etek veya elbise giymiyorlardı. Benzer şekilde, kepde tamamen terk edildi. Oldukça rahatsız olduğu düşünülen kepler için kesin
olan bir şey vardı: hemşireler kepsiz modeller tercih ediliyordu!
Milenyumun Başından Günümüze Kadar Medikal Üniforma Modası
Bugün, muhtemelen kaçırmamışsınızdır: hemşirelerimiz için artık kep veya elbise yok! Şimdi önlükler, bölümlere bağlı
olarak genellikle beyaz veya yeşil/mavi. Tarzlar ve malzemeler tıbbın ilk günlerinde kullanılanlardan çok uzak. Pratik olmadıkları ve çeşitli kas rahatsızlıklarına neden oldukları bilindiği için topuklu ayakkabılar yasaklanmıştır.
Ayrıca, yavaş yavaş yerini spor ayakkabılara veya diğer ayakkabılara bıraksa da, lastik mediikal terlikler giderek popüler hemşire ayakkabısı haline gelmiştir. Pantolon zorunlu olmasa da (bu yine de hemşirelik hizmetlerine bağlı olabilir), artık hemşirelerin önlük pantolondan başka bir şey giydiğini görmek nadir olduğu ölçüde normal hale gelmiştir.
Tıbbi önlükler artık canlı renklerde ve desenlerde de mevcuttur. Tıpkı günlük kıyafetler gibi, farklı vücut tipleri için tasarlanmış ve farklı özelliklere sahip çeşitli malzemelerden (terletmeyen kumaş, %100 pamuk, esnek malzeme veya hassas ciltlere uygun malzemeler gibi…) üretilmiştir.
Medikal tekstil sektöründeki araştırma ve geliştirme çalışmaları sayesinde piyasada yeni önlükler ve medikal kıyafetler
ortaya çıkmıştır. Amaç nedir?
Sağlık çalışanlarının ihtiyaçlarını karşılamak, kıyafetlerini gereksinimlerine uyarlamak, tüm vücut şekillerine sahip bireylerin uygun kıyafetler bulabilmesini sağlamak (XXS ile 5XL arasında değişen önlük bedenleri ile), çeşitli renkler, şekiller ve malzemeler sunarak seçenekleri çeşitlendirmek.
Kesin olan bir şey var: tıbbi önlüklerde modanın evrimi sağlık personeli için mükemmel bir haber. Sadece kıyafetlerini daha özgürce seçmekle kalmıyor, aynı zamanda çok sayıda renk seçeneğiyle kişiliklerini de ifade edebiliyorlar. Bu sadece giydikleri kıyafetlerin içinde kendilerini rahat hissetmelerine yardımcı olmakla kalmıyor, aynı zamanda yol boyunca karşılaştıkları herkesin günlerini de aydınlatıyor.